Tycie

Jeśli chodzi o tycie – sprawa jest prosta. No dobrze, nie jest, ale ogólna zasada jest taka, że tyje się z jedzenia.

Oczywiście pomijam tu jakiekolwiek choroby fizyczne. Zazwyczaj tyje się z jedzenia kolacji i nie jedzenia śniadań. Gdyby zamienić kolację ze śniadaniem bylibyśmy najzdrowszymi osobami na świecie. Ale – zazwyczaj wieczorem, kiedy siedzimy przed telewizorem – dobrze jest coś przekąsić. Taką małą kolacyjkę. trzy kromki, nie więcej. I jeszcze ciasteczko, przecież jest takie małe, na pewno nam nie zaszkodzi. I lody na deser. Zazwyczaj tak to wygląda.

Jeśli musimy coś jeść – idźmy za radą Joanny Chmielewskiej (chyba w „Książce kucharskiej”) – jedzmy surową marchewkę, na którą trzeba zużyć więcej energii aby ją zjeść niż daje ona po zjedzeniu lub pieczarki. Surowe pieczarki. Można je przedtem umyć, nie czepiam się.

Inna sprawa – przejadanie się. Jemy obiad. Dobrze. Zjedliśmy 3/4 i czujemy, że nasz żołądek ma już dosyć. Ale nas to nie interesuje – jemy dalej i jeszcze sięgamy po dokładki. Kiedy już nie widzimy własnych stóp, a żołądek boli nas i chce wyjść gardłem – o tak, wtedy sobie podjedliśmy. Pomóc w tym może szklanka wody, soku, czegokolwiek PRZED jedzeniem. Żołądek będzie mówił, że jest pełny, a zjadło się mniej – może pomóc.

Jedzmy wtedy, kiedy jesteśmy głodni, a nie dlatego ŻE JEST PORA NA JEDZENIE. W lecie, gorąco, człowiek patrzy tęsknie na lodówkę (wyrzucić wszystko ze środka i wejść tam), a tu … obiad. Nikt nie jest głodny, ale jest pora obiadowa, więc trZEBA coś zjeść. Tyje się też z nadmiaru jedzenia. Czasami jest tak, że rano zjedzony banan wystarcza na pokrycie zapotrzebowania energetycznego organizmu przez np. pół dnia. Można wtedy porównać ile energii magazynujemy jedząc ciężkostrawny, suty obiad czasami wtedy, kiedy tego nie potrzebujemy.

Inną przyczyną otyłości mogą być odruchy. Kiedy małe dziecko się czegoś boi – mama daje mu jeść. Dziecko przestaje płakać. Raz, drugi, trzeci. Kiedy już będzie starsze – będzie miało zakodowane. Boisz się – jedz. Jedz, to Cię uspokoi, będzie ci lepiej. Wiele jest przypadków osób, które jedzą, nie wiedząc dlaczego. Po prostu w pewnych trudnych sytuacjach muszą coś zjeść. To może być tego przyczyną. A zrozumieć przyczynę – jest pierwszym krokiem do zmiany.

Jeszcze powinniśmy popatrzeć na to CO jemy. Możemy zjeść obiad – kupiony gotowy, opakowany w folię aluminiową i zamrożony. Potem wkładamy go do kuchenki mikrofalowej i za 5 minut mamy obiad. Może i jest smaczny ale dla organizmu dostarcza tyle energii i siły co przeżuwanie starej szmaty. Będziemy mieli pełny brzuch ale nie będziemy mieli siły i za godzinę (mimo, że jeszcze ten obiad się nie strawił) będziemy znowu głodni. I tak w kółko. Organizm zużywa więcej energii na strawienie jedzenia, niż daje ono po strawieniu. Więc jemy coraz więcej.

Ostatnio przyszło mi do głowy, żeby o tym też napisać. Niektóre osoby mogą być otyłe nie z jedzenia, które powoduje gromadzenie się tłuszczu pod skórą ale z niewłaściwej przemiany wodnej. Osoby te mogą być otyłe z powodu gromadzenia się wody w organizmie. Jest to już zmiana chorobowa. Można zauważyć to kiedy np. po wypiciu dużej ilości płynów np. palce zaczynają obrzmiewać, puchnąć. Taka otyłość nie ma nic wspólnego z nadmiernym jedzeniem i odchudzanie się może spowodować jedynie szkody w organizmie.

Jedzenie a pory roku

Są ludzie, którzy na śniadanie zawsze jedzą biały ser lub mleko – bo to „bardzo zdrowe”. Owszem, „zdrowe”, ale…

Inne produkty powinno się jadać w zimie, a inne w lecie. Produkty można podzielić – według ich działania – na zimne, wychładzające, neutralne, rozgrzewające i gorące. Oto przykłady produktów podzielone na te kategorie:

Tabelka ta jest oczywiście tylko przykładowa. Pieczony indyk w gęstym, zawiesistym sosie jest nieco lepszy w zimie niż w lecie. Kromka z zielonym ogórkiem (lub z pomidorem), lekko posolona znacznie bardziej nam smakuje w lecie niż w zimie.

Organizm mówi nam czego w danej chwili potrzebuje, najtrudniejszą jednak rzeczą jest nauczenie się go słuchać. Wystarczy sobie wyobrazić (kiedy jest nam zimno) np. kaszę gryczaną z gulaszem i (kiedy jest nam gorące) kiszoną kapustę, ogórka czy arbuza. A teraz proszę sobie wyobrazić na odwrót – w zimie kiszoną kapustę czy arbuza. Oczywiście, są ludzie, którzy bez problemu w zimie jedzą kiszoną kapustę i w lecie indyka w sosie, ale może to są właśnie Ci ludzie, którzy w zimie chodzą w krótkich rękawkach, i inni, którzy w lecie chodzą w długich.

Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na śniadanie. W lecie – chleb z pomidorem, rzodkiewką, ogórkiem, sałata kefir. W zimie – wędlina, prażucha, coś smażonego. Wystarczy spróbować.

Co i jak?

Wydaje się, że jest zupełnie obojętnie jak coś jemy. Ot, porwana kromka w biegu czy ta sama kromka przed telewizorem. Sama czynność jedzenia jest w nas tak bardzo zakorzeniona, że zazwyczaj nie zwracamy na nią uwagi. Po prostu jemy.

Pierwsze trawienie rozpoczyna się w jamie ustnej, poprzez gryzienie i zmieszanie jedzenia ze śliną. Bardzo często – w pośpiechu – „połykamy” coś i mamy śniadanie z głowy. Nasz żołądek zamiast zabrać się do trawienia musi najpierw za nas „pogryźć” to co zjedliśmy. Utrudnia to trawienie i znacznie je spowalnia, co powoduje zaleganie żywności w żołądku.

Chińczycy mówią – należy jeść płyny i pić jedzenie. Jest to bardzo obrazowe i jest w tym nieco racji. Jedzmy powoli, dokładnie gryząc. Niektórzy z nas mogą zaobserwować co się dzieje z niemowlętami kiedy ssą lub piją z butelki zbyt szybko – wymiotują. Jest to naturalna obrona organizmu. Kiedy jesteśmy starsi organizm potrafi sobie poradzić z niepogryzionymi kawałkami jedzenia, jednak czyni to z trudnością. Czasami jest tak, że szykujemy sobie sytą kolację (kolacja, ciastka i na deser lody) i zasiadamy przed telewizorem. Oglądamy Szwarcenegera czy innego Aliena i … nagle stwierdzamy, że lody się skończyły. Lody się skończyły, a po kolacji i ciastkach zostały tylko puste talerze. Jemy, nie wiedząc nawet, że jemy, nie mówiąc o tym, że nie wiemy co jemy. Mógłby nam ktoś podsunąć starego trampka, a nam – żując go – przeleci przez głowę, że nieco niesłony. Taką samą rzecz można zaobserwować w kinach, kiedy na krótkie seanse (np. 45 minut) ktoś niesie – bez przesady – wiadro popcornu i mały kubełek coca-coli. Kubełek, który objętościowo zajmuje dwa lub trzy razy więcej niż żołądek. A mimo wszystko już w środku seansu wiaderko jest puste i zastanawiamy się dlaczego było takie małe.

Bardzo ogólnie – jedzmy powoli. Pijmy powoli.

Temperatura jedzenia – Chińczycy mówią, że lody są zabójstwem dla żołądka. Jest w tym nieco racji – żołądek potrafi trawić jedynie ciepłe posiłki. Im zimniejsze jedzenie tym więcej energii tracimy na ogrzanie go przed trawieniem. Jednak stojąc na słońcu w temperaturze 45 stopni Celsjusza nie będziemy się nad tym zastanawiać, prawda?