Cukier

Cukier spełnia w naszym życiu jakąś niesamowitą rolę. Słodzimy herbatę, jemy bezy, ciastka, lody, shake\’i (szejki – to taka mieszanina, sprzedawana w Mc Donaldach), watę cukrową, czekoladę, cukierki, żelki i tysiące innych rzeczy. Kupujemy np. sok jabłkowy, a okazuje się, że jest on również posłodzony. Idziemy do kogoś na przyjęcie, dostajemy kawę czy herbatę (z cukrem) i … ciastko.

Mogę stwierdzić, że większość rzeczy jest przesłodzonych. Lody, shake’i, ciasta. Kupimy lody, do tego dostaniemy wafelek – w promocji i po ich zjedzeniu zamiast czuć się orzeźwionym czujemy się przymuleni, jest nam ciepło i szukamy czegoś do picia. Najlepiej gorzkiego. Podobnie jest z np. shake’m (czy jak się to tam pisze). Kupimy sobie dużego shake’a i … mamy jakieś pół litra słodkiej cieczy, po której nie wiadomo co ze sobą zrobić.

Nie będę pisał tu o lizakach, bo to jest tak, jakby piorun trafił w cukierniczkę, dodał kolorowych farbek i potem wszyscy to liżą. Przesłodzone są niektóre: czekolady, chałwy, cukierki nawet soki.

Z drugiej strony są ludzie, którzy świadomie sypią dużo cukru do herbaty, budyniu czy innych wyrobów. Znam takich, dla których łatwiej by było wlać od razu kawę/herbatę do cukierniczki…Wystarczy upiec ciastko. Szklanka mąki, szklanka cukru… Na każdą łyżeczkę takiego ciasta jemy prawie pół łyżeczki cukru.

Są także ludzie, którzy … jedzą cukier. Po prostu – otwierają sobie cukierniczkę i jedzą cukier. Są tacy, którzy łyżeczką jedzą masło, ale to jest inna sprawa. To już jest oznaka choroby, jakkolwiek nasza medycyna nie bardzo zwraca na to uwagę. Jedzenie cukru (ot tak, łyżeczką) jest morderstwem dla organizmu – on musi z tym walczyć. Z drugiej strony zdrowy człowiek nie byłby w stanie zrobić czegoś takiego. Warto się nad tym zastanowić.

Jeszcze jedno słowo dla – zwłaszcza – kobiet. Pomijając głupie reklamy, które twierdzą, że jedyne co potrzebujemy do szczęścia to telewizor czy też jakiegoś kogoś kto zachwyca się chlebem z margaryną (swoją drogą, jak to słusznie zauważyła pani J. Chmielewska, co oni wcześniej jadali?!) powinniśmy też trochę myśleć.

„jesteś głodny – zjedz snikersa”, marsa czy innego twixa. Ile jest takich kobiet, które zapytane co jadły na śniadanie odpowiedzą – ciasteczko, drożdżówkę, marsa… Co je się kiedy jest się głodnym? Ciasteczko, marsa, coś słodkiego…

Organizm jest głodny, czyli potrzebuje substancji którą mógłby odżywiać cały organizm. A co mu dajemy? trochę przerobionej mąki i cukier. Cukier w mące, dżemie, lukrze, budyniu, kremie itp. A potem się dziwimy, że coś boli, że coś jest nie tak. Że boli nas głowa, że mamy problemy z żołądkiem, nie mamy siły i innych tysiące rzeczy. A czy zastanawialiśmy się CO tak naprawdę jemy? „Nie wezmę śniadania, po drodze kupię sobie pączka” – ile kobiet tak zrobi? A ilu mężczyzn? Tak, mężczyzn zdecydowanie mniej – raczej kupi sobie bułkę i jakąś kiełbasę do niej.

Tu jeszcze wtrącenie o produktach bezcukrowych.

Ogromny, przyciągający napis – „0% CUKRU!!!”. Dziwne, bez cukru, a słodkie. tragicznym przykładem tego jest … jogurt. Coś, co powinno być zdrowe. Bez cukru – słodzony … E951 czyli Aspartam. Dla wygody przytoczę tu właściwy opis:

„Syntetyczna substancja słodząca i wzmacniacz smaku. Działa 200 krotnie silniej słodząco niz cukier. Dwupeptyd. Może być produkowany z zastosowaniem techniki genetycznej (...). Może zawierać zanieczyszczenia, które w dużych ilościach mogą być szkodliwe dla zdrowia. Ze względu na obecność fenyloalaniny nie może być stosowany w żywieniu dzieci chorych na fenyloketonurię. Dopuszczalne dzienne pobranie (A.D.I.) wynosi 40 mg na kg masy ciała. Wartość ta w przypadku osoby ważącej około 60 kg zostanie osiągnięta po spożyciu ok. 1200 g jogurtu light i ośmiu filiżankach herbaty słodzonej aspartamem, u dziecka ważącego 25 kg jednak już po spożyciu 600 g jogurtu light. Dla osób chorych na fenyloketonurię szkodliwy”.

Jeszcze tylko „słodzik”.

„Sacharyna i jej sole sodowe, potasowe i wapniowe. Syntetyczne substancje słodzące. Mogą nadawać potrawom metaliczny i gorzkawy posmak. Są 500-krotnie słodsze od cukru. W testach na zwierzętach wywołały nowotwór pęcherza, mogą stymulować powstawanie komórek nowotworowych. (...) Dopuszczalne dzienne pobranie (A.D.I.) wynosi 5 mg na kg masy ciała. Wartość ta (...) zostanie osiągnięta (...) w przypadku dziecka ważącego 25 kg (...) już po spożyciu 360 g ryżu z owocami light. Odradza się częste spożywanie”.

Wystarczy? Już lepiej jeść cukier.

Nie mówię, że mamy nie jeść cukru w ogóle. Każda skrajność jest niedobra. Jedzmy, ale patrzmy na to co jemy. Zazwyczaj jemy go za dużo. Cukier też jest potrzebny organizmowi, jak woda, ale trudno byłoby mieszkać w basenie.

Tycie

Jeśli chodzi o tycie – sprawa jest prosta. No dobrze, nie jest, ale ogólna zasada jest taka, że tyje się z jedzenia.

Oczywiście pomijam tu jakiekolwiek choroby fizyczne. Zazwyczaj tyje się z jedzenia kolacji i nie jedzenia śniadań. Gdyby zamienić kolację ze śniadaniem bylibyśmy najzdrowszymi osobami na świecie. Ale – zazwyczaj wieczorem, kiedy siedzimy przed telewizorem – dobrze jest coś przekąsić. Taką małą kolacyjkę. trzy kromki, nie więcej. I jeszcze ciasteczko, przecież jest takie małe, na pewno nam nie zaszkodzi. I lody na deser. Zazwyczaj tak to wygląda.

Jeśli musimy coś jeść – idźmy za radą Joanny Chmielewskiej (chyba w „Książce kucharskiej”) – jedzmy surową marchewkę, na którą trzeba zużyć więcej energii aby ją zjeść niż daje ona po zjedzeniu lub pieczarki. Surowe pieczarki. Można je przedtem umyć, nie czepiam się.

Inna sprawa – przejadanie się. Jemy obiad. Dobrze. Zjedliśmy 3/4 i czujemy, że nasz żołądek ma już dosyć. Ale nas to nie interesuje – jemy dalej i jeszcze sięgamy po dokładki. Kiedy już nie widzimy własnych stóp, a żołądek boli nas i chce wyjść gardłem – o tak, wtedy sobie podjedliśmy. Pomóc w tym może szklanka wody, soku, czegokolwiek PRZED jedzeniem. Żołądek będzie mówił, że jest pełny, a zjadło się mniej – może pomóc.

Jedzmy wtedy, kiedy jesteśmy głodni, a nie dlatego ŻE JEST PORA NA JEDZENIE. W lecie, gorąco, człowiek patrzy tęsknie na lodówkę (wyrzucić wszystko ze środka i wejść tam), a tu … obiad. Nikt nie jest głodny, ale jest pora obiadowa, więc trZEBA coś zjeść. Tyje się też z nadmiaru jedzenia. Czasami jest tak, że rano zjedzony banan wystarcza na pokrycie zapotrzebowania energetycznego organizmu przez np. pół dnia. Można wtedy porównać ile energii magazynujemy jedząc ciężkostrawny, suty obiad czasami wtedy, kiedy tego nie potrzebujemy.

Inną przyczyną otyłości mogą być odruchy. Kiedy małe dziecko się czegoś boi – mama daje mu jeść. Dziecko przestaje płakać. Raz, drugi, trzeci. Kiedy już będzie starsze – będzie miało zakodowane. Boisz się – jedz. Jedz, to Cię uspokoi, będzie ci lepiej. Wiele jest przypadków osób, które jedzą, nie wiedząc dlaczego. Po prostu w pewnych trudnych sytuacjach muszą coś zjeść. To może być tego przyczyną. A zrozumieć przyczynę – jest pierwszym krokiem do zmiany.

Jeszcze powinniśmy popatrzeć na to CO jemy. Możemy zjeść obiad – kupiony gotowy, opakowany w folię aluminiową i zamrożony. Potem wkładamy go do kuchenki mikrofalowej i za 5 minut mamy obiad. Może i jest smaczny ale dla organizmu dostarcza tyle energii i siły co przeżuwanie starej szmaty. Będziemy mieli pełny brzuch ale nie będziemy mieli siły i za godzinę (mimo, że jeszcze ten obiad się nie strawił) będziemy znowu głodni. I tak w kółko. Organizm zużywa więcej energii na strawienie jedzenia, niż daje ono po strawieniu. Więc jemy coraz więcej.

Ostatnio przyszło mi do głowy, żeby o tym też napisać. Niektóre osoby mogą być otyłe nie z jedzenia, które powoduje gromadzenie się tłuszczu pod skórą ale z niewłaściwej przemiany wodnej. Osoby te mogą być otyłe z powodu gromadzenia się wody w organizmie. Jest to już zmiana chorobowa. Można zauważyć to kiedy np. po wypiciu dużej ilości płynów np. palce zaczynają obrzmiewać, puchnąć. Taka otyłość nie ma nic wspólnego z nadmiernym jedzeniem i odchudzanie się może spowodować jedynie szkody w organizmie.

Jedzenie a pory roku

Są ludzie, którzy na śniadanie zawsze jedzą biały ser lub mleko – bo to „bardzo zdrowe”. Owszem, „zdrowe”, ale…

Inne produkty powinno się jadać w zimie, a inne w lecie. Produkty można podzielić – według ich działania – na zimne, wychładzające, neutralne, rozgrzewające i gorące. Oto przykłady produktów podzielone na te kategorie:

Tabelka ta jest oczywiście tylko przykładowa. Pieczony indyk w gęstym, zawiesistym sosie jest nieco lepszy w zimie niż w lecie. Kromka z zielonym ogórkiem (lub z pomidorem), lekko posolona znacznie bardziej nam smakuje w lecie niż w zimie.

Organizm mówi nam czego w danej chwili potrzebuje, najtrudniejszą jednak rzeczą jest nauczenie się go słuchać. Wystarczy sobie wyobrazić (kiedy jest nam zimno) np. kaszę gryczaną z gulaszem i (kiedy jest nam gorące) kiszoną kapustę, ogórka czy arbuza. A teraz proszę sobie wyobrazić na odwrót – w zimie kiszoną kapustę czy arbuza. Oczywiście, są ludzie, którzy bez problemu w zimie jedzą kiszoną kapustę i w lecie indyka w sosie, ale może to są właśnie Ci ludzie, którzy w zimie chodzą w krótkich rękawkach, i inni, którzy w lecie chodzą w długich.

Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na śniadanie. W lecie – chleb z pomidorem, rzodkiewką, ogórkiem, sałata kefir. W zimie – wędlina, prażucha, coś smażonego. Wystarczy spróbować.

Co i jak?

Wydaje się, że jest zupełnie obojętnie jak coś jemy. Ot, porwana kromka w biegu czy ta sama kromka przed telewizorem. Sama czynność jedzenia jest w nas tak bardzo zakorzeniona, że zazwyczaj nie zwracamy na nią uwagi. Po prostu jemy.

Pierwsze trawienie rozpoczyna się w jamie ustnej, poprzez gryzienie i zmieszanie jedzenia ze śliną. Bardzo często – w pośpiechu – „połykamy” coś i mamy śniadanie z głowy. Nasz żołądek zamiast zabrać się do trawienia musi najpierw za nas „pogryźć” to co zjedliśmy. Utrudnia to trawienie i znacznie je spowalnia, co powoduje zaleganie żywności w żołądku.

Chińczycy mówią – należy jeść płyny i pić jedzenie. Jest to bardzo obrazowe i jest w tym nieco racji. Jedzmy powoli, dokładnie gryząc. Niektórzy z nas mogą zaobserwować co się dzieje z niemowlętami kiedy ssą lub piją z butelki zbyt szybko – wymiotują. Jest to naturalna obrona organizmu. Kiedy jesteśmy starsi organizm potrafi sobie poradzić z niepogryzionymi kawałkami jedzenia, jednak czyni to z trudnością. Czasami jest tak, że szykujemy sobie sytą kolację (kolacja, ciastka i na deser lody) i zasiadamy przed telewizorem. Oglądamy Szwarcenegera czy innego Aliena i … nagle stwierdzamy, że lody się skończyły. Lody się skończyły, a po kolacji i ciastkach zostały tylko puste talerze. Jemy, nie wiedząc nawet, że jemy, nie mówiąc o tym, że nie wiemy co jemy. Mógłby nam ktoś podsunąć starego trampka, a nam – żując go – przeleci przez głowę, że nieco niesłony. Taką samą rzecz można zaobserwować w kinach, kiedy na krótkie seanse (np. 45 minut) ktoś niesie – bez przesady – wiadro popcornu i mały kubełek coca-coli. Kubełek, który objętościowo zajmuje dwa lub trzy razy więcej niż żołądek. A mimo wszystko już w środku seansu wiaderko jest puste i zastanawiamy się dlaczego było takie małe.

Bardzo ogólnie – jedzmy powoli. Pijmy powoli.

Temperatura jedzenia – Chińczycy mówią, że lody są zabójstwem dla żołądka. Jest w tym nieco racji – żołądek potrafi trawić jedynie ciepłe posiłki. Im zimniejsze jedzenie tym więcej energii tracimy na ogrzanie go przed trawieniem. Jednak stojąc na słońcu w temperaturze 45 stopni Celsjusza nie będziemy się nad tym zastanawiać, prawda?